Hãy viết để được đọc!
Viết không chỉ đơn thuần là xếp chữ thành câu, mà là nghệ thuật kết nối cảm xúc và tư duy. Chữ viết có thể truyền tải ý nghĩa sâu sắc hoặc khiến người đọc lạc lối. Hãy lựa chọn soi sáng cho độc giả.
Viết lách là một hành trình, và như mọi cuộc hành trình khác, cần có sự chuẩn bị và thấu hiểu người đồng hành. Trong trường hợp này, người đọc chính là bạn đồng hành của bạn. Khi viết email, hãy làm cho thông điệp của bạn rõ ràng và mạch lạc. Khi viết tiểu thuyết, hãy cuốn hút người đọc vào câu chuyện bằng những cảm xúc chân thật. Và khi viết quảng cáo, hãy thẳng thắn, trực diện, tập trung vào sự thuyết phục.
Hãy luôn đặt mình vào vị trí của người đọc. Hãy đảm bảo mang tới cho người đọc những gì họ muốn. Hãy khiến họ thông minh hơn khi đọc bài viết của bạn thay vì “Ủa, sao đọc mãi mà vẫn không hiểu người này muốn nói gì”.
Nếu bạn nghĩ rằng viết lách chỉ đơn thuần là ghi chép, thì bạn đã bỏ qua một yếu tố quan trọng. Viết là một hình thức giao tiếp, và như mọi hình thức giao tiếp khác, nó cần sự tương tác. Bạn không thể thành công nếu viết chỉ để thỏa mãn bản thân mà không hề quan tâm đến người đọc.
Trong bài viết ngày hôm nay, chúng ta sẽ khám phá một quy tắc vàng để thay đổi tư duy và nâng cao kỹ năng viết lách.
Quy tắc vàng: Đừng nghĩ mình quan trọng
Trước đây, mình có trò chuyện với một người muốn trở thành người viết. Bạn học về thương mại nhưng không còn cảm thấy hào hứng với công việc này. Nhưng ngay trong một vài phút đầu trao đổi, mình đã nhận ra một lỗ hổng trong tư duy của bạn mà có lẽ cũng có rất nhiều người khác cũng gặp phải, khi mà bạn nói:
“Em sẽ viết chủ đề X và nếu mọi người không thích nó thì họ không đọc cũng chẳng sao”.
Một người có tư duy tiếp thị sẽ không bao giờ nói như vậy. Nhưng cô bạn này nghĩ viết lách là nghệ thuật và người viết là nghệ sĩ, mà đã là nghệ sĩ thì có người thích mình có người không. Thậm chí bạn còn nói một cách gay gắt và khiến mình phải đặt câu hỏi về bản ngã của bạn.
Đó là một suy nghĩ hạn chế và có thể ảnh hưởng tiêu cực khi bắt đầu viết lách.
Viết lách không phải là một trò chơi độc thoại. Tất nhiên, nếu bạn muốn như thế cũng không sao, bạn chỉ cần mua một vài cuốn sổ tay hoặc mở ra một phần mềm trên máy tính và bắt đầu viết nhật ký, viết chính xác những gì mình muốn và không cho bất kỳ ai xem. Viết có thể là một hình thức trị liệu, không có gì sai với điều đó.
Nhưng, nếu đã muốn trở thành một cây viết, ai cũng đều muốn tác phẩm của mình được người khác biết tới, dù đó là tiểu thuyết, truyện ngắn, nội dung phi hư cấu hay đơn giản như email trong công việc. Viết là một hình thức giao tiếp, mà đã là giao tiếp thì cần nhiều hơn một chiều. Lúc này, người viết trở thành người biểu diễn và người đọc là khán giả. Bạn phải biểu diễn cho khán giả của mình chứ không phải là phản đối la ó hay làm ngơ với họ.
Hãy tưởng tượng bạn đang ở một buổi hoà nhạc. Ban nhạc, ca sĩ đã không hát hết mình và thiếu nhiệt huyết, thậm chí có những thái độ “khinh khỉnh” với khán giả, điều gì sẽ xảy ra? Khán giả sẽ thất vọng và có thể rời bỏ buổi diễn giữa chừng. Tương tự, khi viết, bạn phải viết với tinh thần phục vụ người đọc, giúp họ trải nghiệm và cảm nhận.
Tất nhiên, trong quá trình viết, sẽ có lúc chúng ta phải đóng vai “ác” để đẩy độc giả của mình ra ngoài vùng an toàn của họ (để họ nhận thức và phát triển hơn, như cách mình đang làm trong bài viết này). Nhưng hãy chắc chắn đó là điều bạn làm để phục vụ cho độc giả của mình. Bạn bước ra ngoài để phục vụ độc giả chứ không phải để được độc giả phục vụ. Bạn bước ra ngoài để cho đi, chứ không phải là chỉ nhận về.
Có nhiều bạn khi chia sẻ trên mạng xã hội, thường có xu hướng viết những câu chuyện vụn vặn, những câu chuyện của người khác, những bàn luận về thời cuộc, xã hội hoặc là cập nhật cuộc sống rất cá nhân của mình… nhưng lại mong muốn người khác đọc được và được mọi người biết tới. Không ai xuất bản và tiếp cận theo cách đó nếu thật sự mong muốn trở thành người viết.
Mình đã nói viết lách như một buổi biểu diễn, nhưng thật ra nó không phải là buổi biểu diễn trước hàng nghìn người. Nghĩ theo cách đó chỉ làm bạn thêm áp lực bởi bạn không biết mình nên bắt đầu từ đâu và đứng thế nào để không ngã quỵ vì run sợ khi ở trên sân khấu. Viết lách có thể giống với nhiều thứ nhưng với mình nó giống nhất là một điệu nhảy. Người viết là người dẫn, còn độc giả là bạn nhảy. Một người viết tuyệt vời không nhảy chỉ đẹp cho riêng mình, họ sẽ làm tất cả những gì có thể để vừa nhảy đúng kỹ thuật, không vấp ngã, vừa dẫn vừa nâng đỡ bạn nhảy và cho bạn nhảy không gian để sáng tạo hoặc thể hiện khả năng của mình. Người viết thành công là khi dẫn dắt được bạn nhảy, giải phóng được năng lượng và cùng nhau hoàn thành một tác phẩm nghệ thuật biểu diễn.
Vì vậy, hãy nhìn nhận việc viết lách như một điệu nhảy nghệ thuật. Hãy dẫn dắt, tạo cảm hứng và đồng hành cùng độc giả của bạn trong từng bước chân.
Chúc bạn một ngày tươi đẹp và hành trình viết lách đầy cảm hứng!